Παιδίατρος

Dr Mαριαλένα Κυριακάκου, MD, PhD

Η νόσος της ανεμοβλογιάς

Ο ιός της ανεμοβλογιάς ανήκει στην κατηγορία των ερπητοϊών, που μπορεί να προκαλέσει μία πρωτοπαθή λοίμωξη με εκδήλωση ανεμοβλογιάς ή ακόμη και μία επαναλοίμωξη – αναζωπύρωση με την εκδήλωση έρπητα ζωστήρα. Η νόσος της ανεμοβλογιάς παρατηρείται κατά πλειοψηφία σε παιδιά 5-10 ετών, ενώ ο έρπητας ζωστήρας στους ενήλικες.

Πώς μεταδίδεται η νόσος της ανεμοβλογιάς? Ο τρόπος μετάδοσης της είναι εξαιρετικά εύκολος, μέσω των σταγονιδίων του στοματοφάρυγγα καθώς και με επαφή με το υγρό των φυσαλίδων. Η νόσος της ανεμοβλογιάς μεταδίδεται κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων ημερών του σταδίου επώασης καθώς και τις 6 μέρες έκθυσης του εξανθήματος, μέχρι αυτό να εφελκιδοποιηθεί.  Ωστόσο τα παραπάνω χρονικά διαστήματα δεν ισχύουν σε περιπτώσεις παιδιών με ανοσοκαταστολή, καθώς η έκθυση νέων εξανθηματικών στοιχείων παρατείνεται, όπως και ο χρόνος μετάδοσης της νόσου. Ένα σημαντικό στοιχείο που πρέπει να επισημανθεί είναι η νόσηση της εγκύου γυναίκας. Η νόσος της ανεμοβλογιάς στις 20 πρώτες εβδομάδες της εγκυμοσύνης έχει ενοχοποιηθεί για γέννηση νεογνών με συγγενείς ανωμαλίες, όπως μικροκεφαλία, υδρονέφρωση ή καταρράκτη. Ωστόσο, εάν μια έγκυος προσβληθεί μετά την 20η εβδομάδα δεν υφίσταται ιδιαίτερος κίνδυνος για το έμβρυο.

Ποια είναι τα συμπτώματα? Η νόσος της ανεμοβλογιάς εκδηλώνεται με εξανθήματα και σπανιότερα πριν το εξάνθημα εμφανίζονται δυσθυμία, πυρετός ή ακόμη και φευγαλέο οστρακιώδες εξάνθημα. Η νόσος της ανεμοβλογιάς εισβάλει με μικροκηλιδώδες εξάνθημα και μέσα σε λίγες ώρες οι κηλίδες εξελίσσονται σε βλατίδες. Πρόκειται για φυσαλίδες με σφαιρικό ή ωοειδές σχήμα, που περιέχουν διίδρωμα και περιβάλλονται από ερυθρά άλω, οι  οποίες τελικά εφελκιδοποιούνται. Το εξάνθημα εκθύεται κατά ώσεις, περίπου κάθε 10-20 ώρες, με αποτέλεσμα όλες οι προαναφερθείσες βλάβες να παρατηρούνται ταυτόχρονα, ενώ είναι κνησμώδες και έτσι είναι εύκολο να επιμολυνθεί, με συνέπεια την παρουσία ουλών με το πέρασμα της νόσου. Οι περιοχές του σώματος που παρατηρείται άμεσα η νόσος της ανεμοβλογιάς είναι ο κορμός και λιγότερο το πρόσωπο και τα άκρα, ενώ ένα πολύ χαρακτηριστικό στοιχείο της νόσου, είναι η εμφάνιση εξανθήματος στο τριχωτό της κεφαλής. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι πιθανή η εμφάνιση φυσαλίδων στους επιπεφυκότες, στα γεννητικά όργανα και στους βλεννογόνους του στόματος.

Πώς γίνεται η διάγνωση? Η νόσος της ανεμοβλογιάς είναι εύκολο να διαγνωστεί, καθώς η εκδήλωση εξανθηματικών στοιχείων στο τριχωτό της κεφαλής και η ποικιλομορφία τους αποτελούν εύκολα αναγνωριστικά στοιχεία της νόσου. Σε ελάχιστες περιπτώσεις μπορεί να κριθεί αναγκαίο από τον παιδίατρο να διεξαχθεί εργαστηριακός έλεγχος για επιβεβαίωση της νόσου, που μπορεί να περιλαμβάνει καλλιέργεια του ιού από δερματικές βλάβες ή κυτταρολογική εξέταση υλικού, στην οποία μπορούν να παρατηρηθούν πολυμορφοπύρηνα γιγαντοκύτταρα με ενδοπυρηνικά έγκλειστα.

Ποια είναι η θεραπεία? Η νόσος της ανεμοβλογιάς κατά κανόνα απαιτεί συμπτωματική θεραπεία, όπως χορήγηση αντιισταμινικών ή αντιπυρετικών. Σε κάθε περίπτωση απαγορεύεται η χορήγηση ασπιρίνης, καθώς ενοχοποιείται για πιθανή αιτία εκδήλωσης συνδρόμου Reye. Στις οδηγίες του παιδιάτρου, συνίσταται η καθαριότητα με καθημερινό πλύσιμο του σώματος, ενώ η διατροφή του ασθενούς παραμένει ελεύθερη και δεν επηρεάζεται. Σε κάθε περίπτωση καλό είναι να απομονωθεί ο ασθενής, με τα παιδιά να μπορούν να επιστρέψουν στο σχολείο 7 ημέρες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος, εφόσον έχουν εφελκιδοποιηθεί όλα τα εξανθηματικά στοιχεία.

Πόσο σοβαρή είναι η νόσος της ανεμοβλογιάς? Η νόσος της ανεμοβλογιάς κατά κανόνα είναι καλοήθης. Ωστόσο για τα νεογνά που εκδηλώνουν τη νόσο μεταξύ της 5ης – 10ης ημέρας ζωής, η θνητότητα μπορεί να ανέλθει και σε ποσοστό 20 – 30%. Στις επιπλοκές της νόσου μπορούν να εκδηλωθούν αρκετά σοβαρές παθήσεις, καθώς ο ίδιος ιός της ανεμοβλογιάς μπορεί να προκαλέσει πρωτοπαθή βρογχοπνευμονία ή ακόμη και μηνιγγοεγκεφαλίτιδα. Ωστόσο δεν είναι λίγα τα περιστατικά εκδήλωσης μικροβιακών λοιμώξεων, λόγω επιμόλυνσης των δερματικών στοιχείων ή ακόμη και δευτεροπαθείς μικροβιακές λοιμώξεις, όπως πνευμονία και οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα. Στις σπανιότερες επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσει η νόσος της ανεμοβλογιάς είναι η εμφάνιση ηπατίτιδας, νεφρίτιδας, μυοκαρδίτιδας, θρομβοπενίας, παγκρεατίτιδας και αρθρίτιδας. Η νόσος της ανεμοβλογιάς μπορεί επίσης να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη σε περιστατικά ασθενών με ανοσοκαταστολή.

To Top ↑